Om onder mentorschap te komen is een uitspraak van de rechter nodig. Die beslist hierover. Wie zijn belangen niet goed kan behartigen (b.v. door verstandelijke beperking) komt in aanmerking voor mentorschap. De mentor beslist vooral over verzorging, behandeling en begeleiding. Wie onder mentorschap staat mag hier van de rechter niet zelfstandig over beslissen.

Voor curatele is ook een uitspraak van de rechter nodig. De onder curatele gestelde (curandus) kan geen financiële en andere rechtshandelingen (huwelijk, .e.d.) meer verrichten. Hij heeft hiervoor toestemming van de curator nodig.